Συγκλονισμένος από την είδηση της εκτέλεσης του Νίκου Μπελογιάννη και των συντρόφων του, ο Γιάννης Ρίτσος, κρατούμενος στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Αϊ-Στράτη, έγραψε την ίδια εκείνη μέρα, Κυριακή 30 Μαρτίου 1952, το ποίημα
«Ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο».
Εκεί θ’ αναφερθεί στους λαούς, που «περνούν σηκώνοντας στους ώμους τους το μέγα φέρετρο του Μπελογιάννη».
Μια αναφορά που αντλούνταν από το τεράστιο κίνημα διαμαρτυρίας που είχε ξεσπάσει σε κάθε γωνιά του πλανήτη, για να αποτραπεί η εκτέλεση του Έλληνα κομμουνιστή αγωνιστή και των συντρόφων του, καθώς γινόταν παντού κατανοητό ότι η υπόθεση Μπελογιάννη συνδεόταν άμεσα με την κρίσιμη καμπή στην οποία είχε φτάσει η εξέλιξη του Ψυχρού Πολέμου. Με την ένταση της επιθετικότητας του ιμπεριαλισμού και την απειλή που αντιπροσώπευε για την παγκόσμια ειρήνη.
Άρα και για την ίδια την επιβίωση του Ανθρωπότητας, που κινδύνευε να βρεθεί στη δίνη ενός θερμοπυρηνικού πολέμου. Ελάχιστα μόνο χρόνια από τη λήξη του πλέον καταστροφικού από τους πολέμους της παγκόσμιας ιστορίας.
Πράγματι, καμιά αναφορά στην υπόθεση Μπελογιάννη δεν θα μπορούσε να γίνει, χωρίς να παρθεί υπόψη αυτή η άμεση σχέση της και ο καθορισμός της από την κρίσιμη διεθνή κατάσταση της εποχής.
Θα ήταν εντελώς μυωπική και περιοριστική της δυνατότητας κατανόησης της υπόθεσης και της τραγικής της εξέλιξης, ο εντοπισμός της αποκλειστικά και μόνο –ή και κυρίως- στο πλαίσιο της εκδικητικότητας των νικητών του Εμφυλίου στην Ελλάδα. Όχι πως δεν υπήρχε και μάλιστα έντονο κι αυτό το στοιχείο. Όμως, δεν ήταν το κύριο και το καθοριστικό. . . .